تحقیق اثربخشي برنامه های آموزشي(مدل كرك پاتريك)

دسته بندي : کتاب » آموزشی
اثربخشي برنامه های آموزشي(مدل كرك پاتريك)
روز ثابت شده است كه توفيق يك كشور در زمينه هاي فرهنگي ، اجتماعي ، سياسي و اقتصادي در گرو برخورداري از يك نظام آموزشي منسجم و پويا است و تنها با داشتن چنين نظامي، مي تواند با تحولات و پيشرفت هاي اجتماعي و صنعتي همگام و در ميان كشورهاي موفق جهان از جايگاه شايسته اي برخوردار شود. هرگز نمي توان ادعا كرد كه آموزش به خودي خود سودمند است ، مگر از آموزشهاي ارائه شده ارزشيابي به عمل آيد. همان طور كه در بيشتر كتابها و مقالات آموزشي و مديريتي بيان شده است براي تعيين ارزش دوره هاي آموزشي مدل ها و الگوهاي متعددي وجود دارد ، كه از مهمترين آنها مي توان به مدل ارزشيابي كرك پاتريك (KIRK PATRICK) اشاره كرد.
مقدمه
گسترش روز افزون علم و فناوري باعث شكل گيري ساختارهاي سازماني متفاوت نسبت به گذشته شده است و هر سازماني براي هماهنگ شدن با اين تغييرات سريع و رو به رشد كانال هاي ارتباطي درون سازماني خود را مناسب با اين تحولات تغيير داده است. در چنين شرايطي سازمان موفق، سازماني است كه با توجه به دانش روز و فناوري پيشرفته خود را به سوي ترقي و پيشرفت هدايت كند.
تغييرات سريع و فناوري در همه سازمانها به خصوص بر سازمانهاي بزرگ صنعتي تاثير بسياري مي گذارد و غفلت از آن باعث سقوط سريع سازمان مي شود. سازمانها از اركان مهمي از قبيل سرمايه ، نيروي انساني ، فناوري و مديريت تشكيل يافته اند كه به زعم بسياري از صاحبنظران نيروي انساني مهمترين ركن در اين بين است زيرا كارآيي سازمان منوط به انجام وظايف درست و صحيح اين نيروها در دايره صفي و ستادي است. از آنجايي كه حدود 70 درصد از منابع و سرمايه سازمانها را منابع انساني تشكيل مي دهد لذا تامين اين سرمايه انساني مستلزم انجام فعاليتهاي آموزشي منظم و مستمر در تمامي سطوح سازماني است. پرورش انسانهاي زبده و ماهر كه از آن به عنوان توسعه منابع نيروي انساني ياد مي شود ضرورت اجتناب ناپذيري است كه سازمانها براي بقا و پيشرفت در جهان پر تغيير و تحول امروزي سخت بدان نيازمندند . با توجه به نكات بيان شده اين نكته قابل تامل است كه صرفا آموزش و اجراي دوره هاي آموزشي نمي تواند به سازمان در راه رسيدن به اهداف خويش كمك كند. آموزشها بايد با توجه به اصول و روشهاي علمي بنا گذاشته شوند تا نتيجه به دست آمده نيازهاي موجود را برطرف سازد در غير اين صورت آموزشها بي فايده و حتي در مواردي باعث هدر دادن سرمايه ها ي سازمان نيز مي شوند. حال اين سئوال پيش مي آيد كه چگونه مي توان پي برد نتايج به دست آمده از اجراي دوره هاي آموزشي در راستاي تحقق اهداف مورد نظر بوده است؟ جواب اين سئوال را بيشتر صاحبنظران به صراحت داده اند. « يك ارزشيابي جامع و كامل مي تواند ما را از اثربخش بودن نتايج آموزشها آگاه كند ارزشيابي بازخوردي را ايجاد مي‌كند كه مي توان با توجه به آن فهميد آموزشهاي داده شده در رسيدن به اهداف مورد نظر اثربخش بوده اند يا خير»(1)
مفهوم ارزشيابي
فرهنگ روان شناسي آرتوربر (1985) ارزشيابي را در معناي عام آن « تعيين ارزش و يا اهميت يك چيز مي داند » و به صورت خاص تر ارزشيابي را تعيين ميزان موفقيت يك برنامه يك درس ،يك سلسله آزمايش يك دارو .. در رسيدن به هدفهاي اوليه آنها مي داند(2)
اولين تعريف ارزشيابي به نام «رالف تايلر» ثبت شده است .وي ارزشيابي را وسيله اي براي تعيين ميزان رسيدن برنامه به هدفهاي آموزشي مي داند ، تايلر معتقد بود كه پيش نياز يك ارزشيابي دقيق تعيين اهداف كلي و ويژه است و وظيفه ارزشيابي سنجش اين موضوع است كه آيا اهداف تحقق يافته اند يا خير. (3)

روز ثابت شده است كه توفيق يك كشور در زمينه هاي فرهنگي ، اجتماعي ، سياسي و اقتصادي در گرو برخورداري از يك نظام آموزشي منسجم و پويا است و تنها با داشتن چنين نظامي، مي تواند با تحولات و پيشرفت هاي اجتماعي و صنعتي همگام و در ميان كشورهاي موفق جهان از جايگاه شايسته اي برخوردار شود. هرگز نمي توان ادعا كرد كه آموزش به خودي خود سودمند است ، مگر از آموزشهاي ارائه شده ارزشيابي به عمل آيد. همان طور كه در بيشتر كتابها و مقالات آموزشي و مديريتي بيان شده است براي تعيين ارزش دوره هاي آموزشي مدل ها و الگوهاي متعددي وجود دارد ، كه از مهمترين آنها مي توان به مدل ارزشيابي كرك پاتريك (KIRK PATRICK) اشاره كرد.
مقدمه
گسترش روز افزون علم و فناوري باعث شكل گيري ساختارهاي سازماني متفاوت نسبت به گذشته شده است و هر سازماني براي هماهنگ شدن با اين تغييرات سريع و رو به رشد كانال هاي ارتباطي درون سازماني خود را مناسب با اين تحولات تغيير داده است. در چنين شرايطي سازمان موفق، سازماني است كه با توجه به دانش روز و فناوري پيشرفته خود را به سوي ترقي و پيشرفت هدايت كند.
تغييرات سريع و فناوري در همه سازمانها به خصوص بر سازمانهاي بزرگ صنعتي تاثير بسياري مي گذارد و غفلت از آن باعث سقوط سريع سازمان مي شود. سازمانها از اركان مهمي از قبيل سرمايه ، نيروي انساني ، فناوري و مديريت تشكيل يافته اند كه به زعم بسياري از صاحبنظران نيروي انساني مهمترين ركن در اين بين است زيرا كارآيي سازمان منوط به انجام وظايف درست و صحيح اين نيروها در دايره صفي و ستادي است. از آنجايي كه حدود 70 درصد از منابع و سرمايه سازمانها را منابع انساني تشكيل مي دهد لذا تامين اين سرمايه انساني مستلزم انجام فعاليتهاي آموزشي منظم و مستمر در تمامي سطوح سازماني است. پرورش انسانهاي زبده و ماهر كه از آن به عنوان توسعه منابع نيروي انساني ياد مي شود ضرورت اجتناب ناپذيري است كه سازمانها براي بقا و پيشرفت در جهان پر تغيير و تحول امروزي سخت بدان نيازمندند . با توجه به نكات بيان شده اين نكته قابل تامل است كه صرفا آموزش و اجراي دوره هاي آموزشي نمي تواند به سازمان در راه رسيدن به اهداف خويش كمك كند. آموزشها بايد با توجه به اصول و روشهاي علمي بنا گذاشته شوند تا نتيجه به دست آمده نيازهاي موجود را برطرف سازد در غير اين صورت آموزشها بي فايده و حتي در مواردي باعث هدر دادن سرمايه ها ي سازمان نيز مي شوند. حال اين سئوال پيش مي آيد كه چگونه مي توان پي برد نتايج به دست آمده از اجراي دوره هاي آموزشي در راستاي تحقق اهداف مورد نظر بوده است؟ جواب اين سئوال را بيشتر صاحبنظران به صراحت داده اند. « يك ارزشيابي جامع و كامل مي تواند ما را از اثربخش بودن نتايج آموزشها آگاه كند ارزشيابي بازخوردي را ايجاد مي‌كند كه مي توان با توجه به آن فهميد آموزشهاي داده شده در رسيدن به اهداف مورد نظر اثربخش بوده اند يا خير»(1)
مفهوم ارزشيابي
فرهنگ روان شناسي آرتوربر (1985) ارزشيابي را در معناي عام آن « تعيين ارزش و يا اهميت يك چيز مي داند » و به صورت خاص تر ارزشيابي را تعيين ميزان موفقيت يك برنامه يك درس ،يك سلسله آزمايش يك دارو .. در رسيدن به هدفهاي اوليه آنها مي داند(2)
اولين تعريف ارزشيابي به نام «رالف تايلر» ثبت شده است .وي ارزشيابي را وسيله اي براي تعيين ميزان رسيدن برنامه به هدفهاي آموزشي مي داند ، تايلر معتقد بود كه پيش نياز يك ارزشيابي دقيق تعيين اهداف كلي و ويژه است و وظيفه ارزشيابي سنجش اين موضوع است كه آيا اهداف تحقق يافته اند يا خير. (3)